Aan het werk

2 januari, eerste dag van de ‘formation’. Zo heet dat in het Frans: formation, bijscholing voor leerkrachten. Dat is een woord dat ik inmiddels ken. Maar wat weet ik veel woorden niet! Of niet op het goeie moment. Ik heb wel dapper stukken van de formation begeleid, anders moet die arme Marie, die beter Frans spreekt dan ik alles doen. Ik voel me stuntelen, maar klets er gewoon doorheen, ik wil ook vaak erg graag iets zeggen, dat helpt. Iedereen is geduldig met me, ook de anderen spreken niet allemaal goed Frans. Zo probeer ik een voorbeeld te zijn voor de deelnemers, 40 in getal, allemaal in een klein klaslokaal. De mensen zitten in ouderwetse schoolbanken en op afgebladderde stoelen. Er zijn drie vrouwen met baby’s, een stuk of vijf zonder baby’s en de rest zijn mannen. Ze waren fantastisch vandaag.

Het onderwerp van de vertelkring was: dingen die stuk zijn in je huis, die je al dan niet gerepareerd hebt. Op tafel een stukje ijzerdraad (daar wordt hier heel veel mee gerepareerd), stukje touw, hangslotje, roerstok voor de saus (had Liesbeth al als cadeau gekocht!), draadjes bast van een baobab. Het duurt even voordat we echt op gang komen. Leerkrachten zijn op onze manier vertellen in de kring natuurlijk niet gewend, maar gelukkig zijn er altijd dapperen die wel willen vertellen: over een klapperend spatbord van de brommer, waarvoor je langs de weg een ijzerdraadje moet zoeken, over een deur die uit je huis is gewaaid en waarvoor je je grand frère moest roepen om hem te repareren, over een sleutel die je kwijt bent en de kist die dan moet worden opengebroken, over een watervat dat met een draadje is gerepareerd. Uiteindelijk maakt (na een heleboel andere werkvormen) iedereen een tekening en schrijft een tekst. We maken twee boekjes en lezen elkaar eruit voor. Er wordt veel gelachen en ondertussen komen er ook weer nieuwe vragen. Ik lees in het Nederlands voor, daarna volgens een paar mensen,die in de taal van de Dogon hebben geschreven.

Een paar verhalen:
- Op een dag ben ik met mijn pagne (doek, die als rok gedragen wordt) blijven haken en hij was gescheurd. Ik heb hem meegenomen naar de kleermaker, maar die wilde hem niet maken. Eenmaal terug pakte ik naald en draad en ik heb hem heel netjes gemaakt. Zo heb ik zelfs de 100 CFA bespaard, die ik hem wou geven
- Het was regentijd en na een heftige regenbui is het muurtje van onze toilet ingestort. Mijn grand frère heeft stokken neergezet en daar plastic zakken van gierst aan vast gemaakt. Na de regentijd heeft hij samen met zijn vrienden het muurtje weer gerepareerd.
- Omdat ik een goeie oogst wilde hebben, heb ik naar een oplossing gezocht voor het beschermen van mijn tuin. Ik heb een draad aan de schuur vastgemaakt en heb aan het eind van de draad een oude bus Nescafé gehangen. Als de wind blaast komt de bus tegen het hout en maakt geluid en dan gaan de vogels weg.
- Het was pauze op school. De leerlingen waren buiten met hun meesters. Sommige spelen, sommige staan onder de fruitboom. Opeens rijdt er een auto het terrein op en hij stopt hij heeft pech. Na een paar keer proberen vraagt de chauffeur of de leerlingen even kunnen helpen duwen.
- Ik ging van school naar huis, maar mijn deur zat op slot. Ik had de sleutel niet, omdat mijn moeder op het veld was. Ik ben naar de smid gegaan en ik heb iemand gevraagd om me te helpen om de deur open te maken. Hij is meegegaan en heeft de hangsloten van de deur kapot gemaakt.